ఇంగ్లీష్ కవి రాబర్ట్ ఫ్రాస్ట్ ద రోడ్ నాట్ టేకెన్ అనే కవితలో అడవిలో రెండు మార్గాలుగా విడిపోయిన కూడలి దగ్గర నిలుచుని ఏ మార్గం ఎంచుకోవాలో తెలియని సందిగ్ధంలో పడతాడు. రెండూ ఒక్కలానే ఉంటాయి. ఆఖరికి మనుష్యుల పాదాలక్రింద ఆకులు ఎక్కువగా నలగని మార్గాన్ని ఎంచుకొంటాడు. ఒక్కసారి అడుగుముందుకు వేసిన తరువాత ప్రయాణంలో వెనుకకి మరలే అవకాశమే లేదు. భవిష్యత్తులో తన ప్రయాణం గురించి ఏమి చెపుతాడు అతను? తక్కువమంది నడచిన దారిలో వెళ్ళాను, అందుకే ఇలా అయ్యింది అంటాడా? విజయమైనా, అపజయమైనా మనం ఎంచుకొనే మార్గంలోనే ఉంటుందని ఎంత చక్కగా చెపుతాడు! జీవితంలో ముఖ్యమైన నిర్ణయాలు తీసుకొనే ప్రతీ సందర్భంలోనూ ఈ కవితను గుర్తుచేసుకొంటే ఎంత బాగుంటుంది!
స్టాపింగ్ బై ఊడ్స్ ఆనే స్నోయీ ఈవినింగ్ అనే మరో కవితలో -
"The woods are lovely, dark, and deep,
But I have promises to keep,
And miles to go before I sleep,
And miles to go before I sleep."
గమ్యం వైపు సాగిపోతున్నప్పుడు దారిలో కనిపించే ఆకర్షణలకి లోనయితే నెరవేర్చవలసిన భాధ్యతలు మిగిలిపోతాయని అర్థవంతంగా చెపుతాడు.
అంతర్లీనంగా వీటిలో రోడ్డుమీద ప్రయాణం జీవితానికి అన్వయించబడుతుంది.
`శిఖరమదిరోహించాకా విజయాన్ని వేడుక చేసుకొందాం,` అనుకొంటే, అప్పటివరకూ నడిచే ప్రయాణమంతా ఎంత భారంగా ఉంటుంది. అందుకే, వేసే ప్రతీ అడుగునీ ఆనందించడం నేర్చుకోవాలంటారు వ్యక్తిత్వ వికాస రచయితలు. దీన్నే రెండు ముక్కల్లో సిరివెన్నెల సీతా రామ శాస్త్రిగారు అంటారు-
ఎంతవరకు ఎందుకొరకు వింతపరుగు అని అడక్కు
గమనమే నీ గమ్యమైతే బాటలోనే బ్రతుకు దొరుకు - అని
అలలన్నీ కలిసి సముద్రమయినప్పుడు అలే సముద్రం, సముద్రమే అల. అలాగే మనిషే ప్రపంచం, ప్రపంచమే మనిషి. ఈ నిజం తెలుసుకొంటే మనం ప్రయాణంలో కలుసుకొన్న మనుషులందరిలో మనల్ని మనం చూసుకోవచ్చు. మనమంటే ఏమిటో తెలుసుకోవచ్చు. కవి చిన్ని మాటల్లో జీవితానికి అర్థం వివరించాడు.
ఏ రోడ్డు చూసినా ఎందుకో ఈ మాటలన్నీ జ్ఞాపకమొస్తాయి. మరి మీకు?
ఎంతవరకు ఎందుకొరకు ఇంత పరుగు అని అడక్కు
గమనమే నీ గమ్యమైతే బాటలోనే బ్రతుకు దొరుకు
ప్రశ్నలోనే బదులు ఉందే గుర్తు పట్టే గుండెనడుగు
ప్రపంచం నీలో ఉన్నదని చెప్పేదాక ఆ నిజం తెలుసుకోవా
తెలిస్తే ప్రతిచోట నిను నువ్వే కలుసుకొని పలకరించుకోవా
కనపడేవెన్నెన్ని కెరటాలు
కలగలిపి సముద్రమంటారు
అడగరేం ఒక్కొక్క అల పేరు
మనకిలా ఎదురైన ప్రతివారు
మనిషనే సంద్రాన కెరటాలు
పలకరే మనిషీ అంటే ఎవరూ
సరిగా చూస్తున్నదా నీ మది గదిలో నువ్వే కదా ఉన్నది
చుట్టు అద్దాలలో విడి విడి రూపాలు నువ్వు కాదంటున్నది
నీ ఊపిరిలో లేదా గాలి వెలుతురు నీ చూపుల్లో లేదా
మన్ను మిన్ను నీరు అన్నీ కలిపితే నువ్వే కాదా కాదా
ప్రపంచం నీలో ఉన్నదని చెప్పేదాక ఆ నిజం తెలుసుకోవా
తెలిస్తే ప్రతిచోట నిను నువ్వే కలుసుకొని పలకరించుకోవా
మనసులో నీవైన భావాలే
బయట కనిపిస్తాయి దృశ్యాలై
నీడలు నిజాల సాక్ష్యాలే
శత్రువులు నీలోని లోపాలే
స్నేహితులు నీకున్న ఇష్టాలే
ఋతువులు నీ భావ చిత్రాలే
ఎదురైన మందహాసం నీలోని చెలిమి కోసం
మోసం రోషం ద్వేషం నీ మకిలి మదికి భాష్యం
పుట్టుక చావు రెండే రెండూ నీకవి సొంతం కావు పోనీ
జీవితకాలం నీదే నేస్తం రంగులు ఏం వేస్తావో కానియ్యి
© Dantuluri Kishore Varma
i liked this post so much, that I wrote my comment twice. but, could n't reach. what to do?
ReplyDeletebut, wanted to let you know that it's a brilliant piece and helped me start my day on a very positive note.
thanks kishore garu
Sunitha garu, comment moderation is there on this blog. Comments posted by readers do not appear until the blogger approves them. That may be a bit of annoying thing. Thank a lot for your appreciation!
DeleteI observed moderation part. that was not the issue. it's some technical issue i guess. i faced this many a times with blogger. :D
Deletewhen we depend on technology some times it too shows its power :D
keep posting such good ones.
this is unfair :-/. now this plain comment is accepted.
ReplyDeleteit's a real philosophical post with few simple words. I liked it so much.
you have composed a brilliant piece conceiving a common thread in 'road not taken', 'miles to go', and 'gamaname gamyam'.
thanks again for such good post kishore garu
ps: i could n't reproduce my original comment, though i remember what I wrote. just feeling irritated to write the same third time :D
-^- Dhanyavaadaalu :)
Delete